نگا و رهنگ - كیسهڵێكی دهریایی به پێنج مانگ له زهریای ئهتڵهسی پهڕییهوه | |
PNA - دامهزراوهیهكی ئیسپانیایی تایبهت به كاروباری سروشتی رایگهیاندووه، كیسهڵێكی گهورهی ئاوی بۆ ماوهی 5 مانگ توانی زهریای ئهتڵهسی ببڕێت و لهم ماوهیه ههموو جوڵهیهكی چاودێری كراوه. ئهو كیسهڵه كه ناوی "ئارۆرا"یه تهمموزی پارساڵ لهنیمچه دوورگهی كهناری گیراوه و ئامێرێكی ناردنی زانیاری كه درێژییهكی 53 سم بووه له پشتی بهستراوه و له رێگهی مانگی دهستكردهوه چاودێری ئهو كیسهڵه كراوه له كاتی پهڕینهوهی له زهریای ئهتڵهسی. به پێی راپۆرتێكی سهنتهری چاودێری ژینگهی (جێرانادیلا) له دوورگهی (تینیریڤی) له بهشی رۆژئاوای كاریبی، ئهو كیسهڵه گهیشتۆته شوێنی مهبهست دوای ئهوهی زیاتر له 6 ههزار كیلۆمهتری بڕیبوو. "ئارۆرا" یهكهمین كیسهڵه له دووڕگهكانی كهناری گیراوه و جولهكانی لهكاتی پهڕینهوه له زهریا چاودێری كراوه. |
söndag 25 april 2010
نگا و رهنگ - كیسهڵێكی دهریایی به پێنج مانگ له زهریای ئهتڵهسی پهڕییهوه
هنگا و رهنگ - جۆرج واشنتۆن سێسهد ههزار دۆلار سزا درا
هنگا و رهنگ - جۆرج واشنتۆن سێسهد ههزار دۆلار سزا درا | |
PNA- بهرپرسانی کۆنترین کتێبخانهی نیۆیۆرک، به سهرسوڕماوی بهوهیان زانیوه که "جۆرج واشنتۆن" یهکهم سهرۆک کۆماری ئهمهریکا، دوو کتێبی لهم کتێبخانهیه بردووه و نهیهێناوهتهوه. به پێی ههواڵێکی بیبیسی، جۆرج واشنتۆن یهکهم سهرۆک کۆماری ئهمهریکایه و له ساڵی1789 دوو کتێبی له "کتێبخانهی ئهنجومهنی نیۆیۆرک" وهرگرتووه و نهیگهڕاندۆتهوه. ئێستا دوای 220ساڵ، به ژماردنی رێژهی سزاکه تا ئێستا و رێژهی ههڵاوسان، سزاکهی گهیشتۆته 300ههزار دۆلار. کتێبخانهی ئهنجومهنی نیۆیۆرک گوتوویهتی، نایهوێت سزاکه وهرگرێت، بهڵکو تهنیا کتێبهکانی دهوێتهوه. جۆرج واشنتۆن به پیاوێکی راستگۆ بهناوبانگه، بهڵام ئهمه نیشان دهدات که هیچ کهسێک بێههڵه نییه. جۆرج واشنتۆن له 5ی تشرینی یهکهمی 1789 له تهنیا کتێبخانهیهک که له شاری "مهنههتهن"ی ئهمهریکا ههبووه، دوو کتێبی وهرگرتووه. یهکیان کتێبی "یاسای نێودهوڵهتی"یه لهبارهی پهیوهندییه نێودهوڵهتییهکان و ئهوی دیکهش کتێبی دهقی گفتوگۆکانی ئهنجومهنی گشتیی بهریتانیایه. جۆرج واشنتۆن تهنانهت له لیستی کتێبهکان، ئیمزاشی نهکردووه و تهنیا سهرپهرشتی کێتبخانهکه نووسیبووی "سهرۆک کۆمار" بۆ ئهوهی بزانرێت کێ کتێبهکانی بردووه. ئهم کتێبانه بۆ یهک مانگ درابوو به سهرۆک کۆمار، بهڵام ههرگیز نهگهڕێندرایهوه و لهو کاتهوه سزاکه کهوتۆته سهریهک. بهرپرسانی کتێبخانه، له کاتی دیجیتاڵ کردنی لیستی کتێبهکان، بهمهیان زانیوه. |
هنگا و رهنگ - نامهیهك به زیاتر له ههشتا ههزار دۆلار فرۆشرا | |
PNA- له زیادكردنێكی ئاشكرا، نامهیهك كه سهرنشینێكی كهشتی تایتانیك پێش نقوم بوونی بۆ هاوسهرهكهی نوسیبوو، به 84 ههزار دۆلاری ئهمهریكایی فرۆشرا. رۆژنامهی (Sunday telegraph)ی بهریتانیایی بڵاویكردۆتهوه، ئهو نامهیهی كه (ئهدۆڵف سافید)، یهكێك له گهشتیارهكانی پله یهكی كهشتی تایتانیك، كه بۆ هاوسهرهكهی ناردووه و پهشیمانی خۆی دهربڕیوه، كه لهو گهشتهدا بهشداربووه، له یهكێك له مۆزهخانهكانی بهریتانیا له زیادكردنێكی ئاشكرادا به نزیكهی 84 ههزار دۆلاری ئهمهریكایی فرۆشرا. سافید لهو نامهیهدا شێوهی ژیانی رۆژانهی سهرنشینهكانی كهشتییهكهی روون كردۆتهوه، كه له 15 نیسانی 1912 نقوم بووه. لهمبارهیهوه بهرپرسێك له خانهی (ئهندرۆ ئالدریدج) بۆ فرۆشتن له زیادكردنی ئاشكرادا گووتویهتی: "ئهو نامهیه به شێوهیهكی راستهقینانه، ژیانی گهشتیاران به تایبهتی پله یهكهكانی سهر كهشتییهكهی روونكردۆتهوه، ههر له خواردن و خهڵكهكهی، تهنانهت دیزاینی نێو كهشتییهكه. بۆ نمونه له نامهكهدا جۆری ئهو خواردنانهی پێشكهش به سهرنشینهكان كراون نوسراوه، وهك شۆربا، پارچه ماسی، قهرنابیت، پهتاتهی سوركراو و پهنیر. ههروهها له بهشێكی دیكهی نامهكهدا (سافید) نوسیویهتی: كهشی ناو كهشتییهكه زۆر ئارام و باشه، ئاسمان تاریكه، له بهشی تایبهت و پله یهكدا 370 سهرنشین ههیه، كهشتییهكه به شێوهیهك جێگیر دهروات، بهڵام بهداخهوه بێ تۆ ئهم شتانه هیچی جوان نیه، من بهبێ تۆ گهشتم كردووه و تۆم بهجێهشتووه، ئومێدهوارم له گهشتی داهاتوودا تۆم لهگهڵدا بێت. جێی ئاماژهیه كهشتی تایتانیك له 12 نیسانی 1912 یهكهم گهشتی له رێگهی زهریای ئهتڵهنتی له بهریتانیاوه بۆ ویلایهته یهكگرتووهكانی ئهمهریكا ئهنجامدا، كه ئهو كات له رۆژنامهكانی بهریتانیا به گهورهترین كهشتی ناسێنرا و رایانگهیاند ههرگیز نقوم نابێت و بهم بۆنهیهوه له كهناراوی كوین ستون ئاههنگێكی گهوره سازكرا و خهڵكێكی زۆر ئامادهی بوون. له لایهن كۆمپانیایی وایت ستار لاین دروستكرا لهو سهردهمهدا گهورهترین كهشتی بوو له جیهاندا، گهشتهكهی 10 نیسان دهستی پێكرد دوای چوار رۆژ له 14 نیسانی 1912 خۆی به شاخێكی بهستهڵهكدا كێشا، له كۆی 2 ههزار و 223 سهرنشینهكه، 706 رزگارییان بوو و 1 ههزار و 517 یان خنكان، هۆكاری سهرهكی ئهو ژماره زۆرهی قوربانی دهگهڕێتهوه بۆ ئهوی تایتانیك ژمارهیهكی كهمی كهشتی فریاگوزاری پێبوو، ههروهها ژمارهیهكی زۆری قوربانییهكان پیاو بوون بههۆی ئهو سیاسهتهی كه له پلانی رزگارگرتن گرتیانه بهر كه لهپێشهوهی ئافرهت و پیاوان رزگاربكهن. كهشتی تایتانیك كێشی 52 ههزار و 310 تهن و درێژی 882 پێ و رووبهرهكهی 92 پێ بوو له 21 نهۆم پێك هاتبوو . |
هنگا و رهنگ - تیشكی رۆژ بۆ خهوتنی رۆژانی تاقیكردنهوه بهسووده
رهنگا و رهنگ - له بهریتانیا منداڵێك له دایكبووه كێشی زیاتر له شهش كیلۆیه
وردستانی - لیژنهی بالای جێبهجێ كردنی ماددهی سهدو چل داوای زهوی نیشتهجێبوون بۆ ئاوارهكان دهكات
- سهرۆكی ئهنجومهنی پارێزگای كهركوك رایگهیاند، لیژنهی باڵای ماددهی 140 داوای له دهسهڵاتدارانی ناوچهیی كردووه، پارچه زهویی نیشتهجێبوون بۆ راگوێزراوان و هاورده گهڕاوهكان دابین بكهن.
به پێی راگهیهندراوێكی دامهزراوهی قهلا بۆ پهیوهندییه گشتییهكان، رزگار علی حهمهجان له لێدوانێكدا، ئاماژهی به نووسراوی لیژنهی باڵای جێبهجێ كردنی ماددهی 140 كردووه و لهوبارهوهیه گووتی: "روون و ئاشكرایه ماددهی 140 ماددهیهكی دهستوورییه و چهند خالێك له خۆ دهگرێت لهمهڕ قهرهبوو كردنهوهی راگوێزاروهكان و هاوردهكان و پێدانی پارچه زهوییهكی نیشتهجێ بوون بۆ ئهو خێزانانه له زێدی خۆیان"
سهرۆكی ئهنجومهنی پارێزگای كهركوك گووتیشی: له رێكهوتی 23/4/2010 بهڕێز رائید فههمی سهرۆكی لیژنهی باڵای جێبهجێ كردنی ماددهی 140، داوای له نووسینگهكانی ماددهی 140 له كهركوك، خانهقین، شنگال و ناوچهكانی دیكه كردووه، داوا له پارێزگاكان بكهن بۆ جێبهجێ كردنی بڕیاری سهرۆكایهتی ئهنجومهنی وهزیرانی عێراقی فیدراڵ و هاتووه(داوا له پارێزگا و شارهوانییه پهیوهندارهكان دهكهین به زووترین كات دابینكردن و پێدانی پارچه زهوینیشتجێ بوونی شیاو ئهو خێزانه راگوێزراو و هاوردهكان لهسهر ئاستی عێراق، چونكه راگوێزراوهكان ئازاری زۆریان چێشتووه و ئهركی حكومهتی عێراقه گرنگی بهم بابهته بدات و خۆی له جێبهجێ كردنی خالهكانی ماددهی 140 نهدزێتهوه، چونكه جێبهجێ كردنی ئهو ماددهیه زۆرێك له كێشهكان چارهسهر دهكات)".
رزگار علی حهمهجان گووتیشی:"ئێمه له ئهنجومهنی پارێزگای كهركوك به ههموو توانایهك و دهسهڵاتێك پشتگیری له جێبهجێ كردنی ئهو بڕیاره دهكهین و ههموو ئاسانكارییهكی پێویست دهخهینهڕوو ".
نوێنهرێكی كورد له مهجلیسی رێژیمدا بۆ دادگا بانگ كرا
ماڵپهڕی "جهرهس"، وێڕای راگهیاندنی ئهم ههواڵه وتی: ناوبراو به سووكایهتیكردن به دهوڵهت تۆمهتبار كراوهو دهبێ رێكهوتی 12ی جۆزهردان له دادگادا ئاماده بێت.
شایانی باسه بارودۆخی رێژیم به قهیرانێكی نێوخۆیی گهیشتووه كه تهنانهت رهخنهی نوێنهرانی مهجلیسهكهیو لهوان سهرتریش قهبووڵ ناكاتو به شێوهیهكی نایاساییو توند ههڵسوكهوتیان لهگهڵدا دهكات
lördag 24 april 2010
21 / 4 / 2010 دیمانه: کوردستان خالید عەزیزی
تووێژی سکرتێری گشتیی حدک لهگهڵ رۆژنامهی کوردستان
21 / 4 / 2010
دیمانه: کوردستان
خالید عەزیزی: ئه گه ر بمانهه وێ له ئێراندا پێگه یه ک بۆ کورد دروست بکه ین، ده بێ ناوماڵی خۆمان رێک بخه ین
كوردستان: وەك یەكەم پرسیار، بە ئاماژە بەوەی ئەو رۆژانە مشتومڕێكی زۆر لە سەر كێشەی ناوكی كۆماری ئیسلامی ئێران لە گۆڕێدایە پێتانوایە ئەم كێشەیە بەرەو كوێ دەچێ؟
خالید عەزیزی: كێشەی ئێران لەگەڵ كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی سەبارەت بە مەسەلەی ناوكی، ناكۆكییەكی چەند ساڵەیەو تاكو ئێستا بە لایەك دا نەكەوتوەو واچاوەروان ناكرێ بەوزوانەش یەك لابێتەوە. بەلام جووڵانەوەی كۆمەڵانی خەڵكی ئێران لە ساڵی رابردوو دا زۆر بەباشی ئەو پەیامەی بە دنیای دەرەوەدا كە ئەم رێژیمە بە هۆی كەڵك وەرگرتن لە سەركوت و ئیعدام و زیندانو ئازاری خەڵك پشتیوانیی جەماوەریی تا رادەیەكی زۆر لە دەست داوە. بۆیە ئەوە پەیامەی خەڵكی ئێران بۆتە هۆی ئەوە كە كۆمەڵگەی نێودەولەتی پتر لە جاران دژی ئێران بوەستێ و بە جۆرێك بەرەو سەپاندنی كۆمەڵیك سزاو گەمارۆی ئابووری بەسەر ئێران دا برۆن. لەسەر یەك رێژیمی ئێران لە لایەك لەگەڵ نارەزایەتی خەڵكی خۆی بەرەوڕوویە و لە لایەكیتر لەگەڵ زەخت و گوشاری دنیای دەرەوە، ئەمەش ئەو رێژیمە لە ئاستی مامەلە سەبارەت بە كێشەی ئەتۆمی لاوازتر دەكا.
كوردستان: باشە لەم نێوانەدا بزووتنەوەی ناڕەزایەتی خەڵكی ئێران چۆن هەڵدەسنگێن؟
خالید عەزیزی: جووڵانەوەی ئێستای كۆمەلانی خەڵكی ئێران درێژەی نارەزایەتی چەندین ساڵەی خەڵكی وەزالە هاتووی ئێرانە. ئەو بزووتنەوەیە رەنگە تووشی هەورازو نشێو بێ و تەنانەت رێژیم بۆ ماوەیەك مەجالی خۆنواندنی پێ نەداوو مەیداندارییەكەی بەرتەسك بكاتەوە. بەلام لەناو ناچێ و بەتەواوی بێ دەنگ نابێ و تێك ناشكێ. ئێمە دەبێ تێ بكۆشین وێڕای بەشداری لەو بزووتنەوەیە بە هێزی بكەین و بیروبۆچوون و لێكدانەوەی خۆمان بە حەوسەلەوە بخەینە ناو ئەدەبیات و شێواز و ویستەكانی ئەو جووڵانەوەیە. كورد لە كوردستانی ئێران دەبێ تێ بكۆشێ بە گوێرەی توانا و ئەزموونی خۆی لە شكل گیریی عەقڵییەتی رێبەریی ئەو بزووتنەویە دا دەوری هەبێ. تەنیا ئاڵترناتیویك كە ئێستا بەرانبەر بە جمهووریی ئیسلامی جێكەوتووە ئەو بزووتنەوەیەیە كە بەرەنگی سەوز خۆی ناساندوە. دیارە تەعامولی رێبەرانی ئەو بزووتنەوەیە رەنگە بە دڵ و مەیلی ئێمە نەبێ، بەلام ئەوە نابێ بەو مانایە بێ كە ئێمە دوورە پەرێز بین. بەشداری و پشتیوانیی ئێمە مەجال و دەرفەت بۆ تەئسیر گوزاری دروست دەكا.
كوردستان: ئاماژەتان بە مەجال و دەرفەتەكان كرد. مەجال و دەرفەتەكانی كوردستانی ئێران لە نێو بزووتنەوەی سەوز دا چۆن دەبینی؟
خالید عەزیزی: ئێستاو داهاتووی كوردستان لەو سێناریۆیە دا پەیوەندیی بە دوو فاكتەرەوە هەیە. یەكەم: تەبیعەتو چەندوچۆنی ئاڵوگۆڕی دەسەلات لە تاران و سروشتی دەسەلاتی داهاتوو، ئەگەر قەرار بێ ئەو رێژیمە بڕووخێ و نەمێنێ، لەو حالەتەدا پرسیار ئەوەیە چۆن دەرووخێ و كێ دەی رووخێنێ و ئێمەی كورد، بە چ پرۆژەو میكانیزمیكەوە لەو سێناریویە دا دەبین؟ ئەگەر واچاوەروان دەكرێ كە ئاڵوگۆڕی بەسەر دابێ، دیسان چۆن دەبێ و ئێمەی كورد لە كوێی ئەم گۆرەپانە قەرار دەگرین؟
دووهەم: لەبەر ئەوەی ئایەندەی ئێران بە نیسبەت مەسەلەی كورد زۆر ناڕوونە و كوردیش خۆی زۆر بڵاوەو یەكگرتوونین، سەیرنییە ئەگەر ئاڵوگۆڕو شێوانی ئێران بە جۆرێك بێ كە هەر لایەك بە تەبیعەتی دەسەلات و توانایی خۆی مەیدانداری بكا، لەو حالەتەدا بەربڵاویی هێزە كوردییەكان، بێتە هۆی ئەوە كە ئێمە نەتوانین لە مەجال و دەرفەتەكان كەڵك وەرگرین.
بۆ ئەوەی كورد بتوانێ لە سێنارێو ئیحتیمالییەكاندا ئەو دەور و دەنگەی هەبێ، دەبێ نێوماڵی خۆی رێك بخاو كۆمەڵێك گیروگرفتی نێوخۆیی چارەسەر بكا، بۆ ئەو مەبەستەش دەبێ جۆرێك لە هاوكاری و لێكحاڵیبوون بكەوێتە نێو حیزبەكان و بەمیكانیزمێكی هاوبەش و عەمەلی ئاسانكاریی پێویست بۆ روبەرو بوونەوەی ئەو ئیحتیمالاتە بكرێ.
كوردستان: با بینە سەر تەوەرێكی دیكە. ئێوە بەدوای كۆنگرەی چاردە، بەردەوام باسی هاوكاریی نێوان حیزبە كوردییەكان دەكەن و تەنانەت باسی لێك نیزیك بوونەوەو یەكگرتنەوەی هەر دوو حیزبی دیموكرات دەكەن ئەم خوێندنەوەیە لە چیەوە دێ؟
خالید عەزیزی: لەژێر رووناكایی ولامی پرسیاری پێشوو بۆ جارێكی تر تائكید دەكەینەوە كە ئالقەی هەرە لاوازو كزی جوولانەوەی كورد بە درێژای مێژوو، نەبوونی یەكگرتوویی ریزەكانی خەباتی ئەو میللەتە بووە. ئەگەر بمانهەوێ لە ئێرانی فرەنەتەوە بە كۆمەڵێك «پیچیدگی»ی سیاسیی ئەو ولاتەوە، جێگەوپێگەیەكی گونجاو بە متمانەیەكی نیسبی بۆ كورد دروست بكەین دەبێ لە پێشدا كۆمەڵێك كێشەوگرفتو ناكۆكیی نێوخۆیی چارەسەر بكەین. بۆیە دەبێ لێك نزیكبوونەوەو هاوكاری، وەك ئەركو پێویستییەكی حاشاهەڵنەگر چاو لێ بكەین. بۆ ئەو مەبەستەش دەبێ شەهامەت و راشكاویمان هەبێ. ئەگەر بمانهەوێ سێبەرو تارمایی ئینشعابو لەت بوونەكان بسرینەوەو بەو جۆرە زەمینەی رێگاچارە بۆ داهاتوو دروست بكەین دەبێ لە ئێستاوە بیر لە داهاتوو بكەینەوەو بە حەوسەلەو تێبینییەوە ئاستەنگەكان لەسەر رێگا هەڵبگرین.
كوردستان: باشە بە لەبرچاوگرتنی ئەو واقیعیەتانەی كە جەنابتان ئاماژەتان پێدا، پێتانوایە كۆسپی سەرەكیی بەردەم ئەو پرۆسەو پرۆژەیە چییە؟ چونكە زۆر كەس پێیان وایە پێوەندی هەر دوو حیزبی دیموكرات ئاستەنگێكی سەرەكییە لەبەردەم ئەم ئەركەدا؟
خالید عەزیزی: بەڵێ چەندوچۆنی پەیوەندی و عیلاقاتی هەر دوو حیزبی دیموكرات گرفتێكی سەرەكی لەبەردەم هاوكاریی هێزەكانە. ئێمە وەك حیزبی دیموكراتی كوردستان هیچ كێشەمان لەگەڵ هاورێیانی پێشوومان لە حیزبەكەی دیكە نییە. بە دوای لەتبوونی حیزبی دیموكرات و كۆنگرەی چاردەوە ڕامان گەیاندوە كە ئێمە ئامادەین لە پێناوی لێك نزیكبوونەوەو لێك گەیشتن بێ قەیدوشەرت لەگەڵ هاوڕێیانی پێشوومان دانیشین و لە هەمووی ئەو شتانەو تەنانەت یەكگرتنەوەش قسە بكەین. لەت بوونی دیموكرات بۆتە بەشێك لە مێژوو با چیتر لە خانەی مێژووی كێشەكان دا كە قەزاوەت كردن لەسەری یان زۆر ئاسان نییە گیر نەكەین. لە جیاتی ئەوە، كێشەكان بخەینە ئاستی پێداویستی بەرژەوەندی كوردستانی ئێران لە داهاتوودا. ئەگەر ئەوە بكرێ بە دەستووری كار ئەو كاتە دەكرێ روو بە ئایندە بیروهۆشی ئەندامانی هەر دوو حیزب ئامادەی رێگاچارەكان بكەین و بەو جۆرە هیواو ئومێدی زۆرتر بە خەڵك بدەین.
كوردستان: سەرەڕای ئەم هەڵوێستو بۆچوونانەی ئێوە لایەكەی دیكەی دیموكرات داوای ناوگۆڕین لە ئێوە دەكا. ئەو مەرجە چەندە لە جێگەی خۆی دایە؟
خالید عەزیزی: سەبارەت بە ناوو ناوگۆڕین پێویستە ئاماژە بە چەند خاڵ بكەم: یەكەم، ناوی حیزبی دیموكراتی كوردستان و حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران بەشێكە لە مێژووی حیزبی دیموكرات. ئەو مێژویە بە شانازی و شكستەكانیەوە رابردووی هەر دوو حیزبی دیموكراتە. ئەگەر بە رابردووی تەمەنی چالاكی حیزبی و پێشینەی حیزبایەتیش بێ، ئەوە زۆربەی ئەو كەسانەی بەشی زۆری تەمەنیان ئەندامی حیزب بوونە كەوتونەتە لای حیزبی دیموكراتی كوردستان.
دووهەم، لایەك ناوی حیزبی دیموكراتی كوردستانەو لایەكەی دیكە، حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران. ئەو دوو ناوە بە كوردی و ئینگلیسی و كورتكراوەكەی و بەتەواوی لێك جیاوازن، لە هیچ شوێنیكی ئەو جیهانە، نە لە كوردستان، نە لە ئورووپاو نە لە ئەمریكا و نە لە عیلاقات و پێوەندییەكانی خۆمان دا لەگەڵ حیزبەكانی ئێران و كوردستانی ناوی حیزبی دیموكراتی كوردستان و حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران هیچ گیروگرفتێكی بۆ هیچ لایەك دروست نەكردوە.
سێهەم: لایەنەكان و حیزبەكان و دۆستانی حیزبی دیموكراتی پێش لەتبوون ئێستا بە خۆشییەوە دۆستی هەر دووك لامانن. هیچ كەس و لایەنەك لەوانە لەلایەك بە ئێمەیان نەگوتوە كە ناوەكەتان گرفت و مەسەلەیە، لەلایەكی دیكەشەو هیچ كەس و لایەنێك گرینگی بەمەرجەكەی ئەوان سەبارەت بە ناو گۆرین نەداوە.
چوارەم: هەر بەو جۆرەی كە كۆنگرەی چاردەی ئەوان پێڕەوو پڕۆگرامی ئەوانی بە ناوی خۆیان پەسەند كردوە، كۆنگرەی چاردەی ئێمەش بە تێكڕای دەنگ پێرەوو پرۆگرام و ناوی ئێمەی پەسەند كردوە. مادام ئێمە حەق بە خۆمان نادەین داوا لەوان بكەین ناوی حیزبەكەی خۆیان بگۆڕن حەق وانیە ئەوانیش مەرج بۆ گورینی ناوی حیزبی ئێمە دابنێن. ناوو پێناسەی هەر حیزبێك پیوەندی بە ئەندام و كۆنگرەی ئەو حیزبە هەیە، نەك خەڵكی تر.
پێنجەم: ئەو مەرجەی ئەوان بۆ ناوگۆڕین، لە راستیدا بیانوویەكە بۆ خۆ دزینەوە لە كردنەوەی دەرگای دیالۆگ و گفتوگۆ بۆ لێك نزیكبوونەوەو هاوكاری. ئەم بیانوویە لە لایەك بۆتە ئاستەنگ بۆ هاوكاریی حیزبەكان لەگەل یەكترو لە لایەكی دیكەوە لە خۆرا سەر ئێشەیەكی گەورەیان بۆ خۆیان دروست كردوە.
كوردستان: رێبەرانی لایەكەی دیكەی دیموكرات باسی ئەوە دەكەن كە ئێوە واتە حیزبی دیموكراتی كوردستان بگەڕێنەوە نێو حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران، وڵامی ئێوە لەم پێوەندییەدا چییە؟
خالید عەزیزی: لە لەتبوونی حیزبی دیموكراتدا هیچ كەس لە هیچ لایەكی دیموكرات بۆ هیچ شوێنێك نەڕۆیشتوە كە بگەرێتەوە. ئەندامان و كادرەكان و پێشمەرگەكانی هەردوو حیزبی دیموكرات لە نێوخۆی وڵات و دەرەوەی ولاتو كەمپەكان هەموویان لە شوێن و جێگەی خۆیانن تەنانەت لە»كەمپی ئازادی» كە كەمپی هاوبەشی هەر دوو حیزبەكەیە و ئەندامان و كادرەكانی حیزب و تەنانەت رێبەرایەتییش دیواربەدیوارو دەرگابە دەرگا لە تەنیشت یەك دەژین. هەر دوولای دیموكرات لەسەر جێگەی خۆیانن هیچ لایەك نابێ بە لایەكەیتر بڵێ بگەڕێنەوە، مادام حیزبی دیموكراتی كوردستان و حیزبی دیموكراتی كوردستان ئێران دەسەڵاتیان بەسەر گوندێكی كوردستان دا نیە حەق وانییە لە دەشتی كۆیەو دوور لە ولات ئێمە باسی ناو گۆرینو هاتنەوەو شتی لەو بابەتانە بكەین، ئەو جۆرە شەرتو مەرجانە زۆرتر لە مەزنیخوازی وخۆبەزڵزانین سەرچاوە دەگرن، نەك مەنتق «واقعیات»ی كۆمەڵگای كوردستانو پێداویستی سەردەم.
كوردستان: ماوەیەكە كەمپەینك بۆ لێك نزیك بوونەوەی هەر دوو حیزبی دیموكرات دروست بووە. ئەم كەمپەینە داوا دەكا كە رێبەریی هەر دوو حیزبكە پێكەوە دابنیشن و كێشەكان چارەسەر بكەن. نەزەری ئێوە سەبارەت بەم كەمپەینە چییە؟
خالید عەزیزی: پێشەكی من هەرچەشەنە هەوڵ و تێكۆشانێك لە پێناو دیالۆگ و لێك نزیكبوونەوەی هەر دوو حیزبی دیموكرات بە كارێكی باش و نیشتمانپەروەرانە دەزانم. هیوادارم كە بەڕێوەبەرانی ئەم كەمپینە لە ژێر رووناكایی بێ لایەنی حیزبی، بە لایەنگریی لە یەكگرتوخوازی و بەرژەوەندی نەتەوەیی درێژە بە كاری خۆیان بدەن. لە لایەكی دیكەوە ئەندامانی كەمپەین خۆیان لە تێكۆشەرانی دیموكراتن كە پێ یان خۆشە هەر دوو حیزبی دیموكرات یەك بگرێتەوەو ئەوش دیسان هەوڵێكی پیرۆزە. ئێمە بە چاوی رێزو ئیحترام سەیری بیرورای گشتیی خەڵكی كوردستان بۆ لێك نزیك بوونەوە دەكەین، هەڵوێستی ئێمەوە زۆر روونە كە لە هەست بە مەسئولیەتی كردنی ئێمەوە سەرچاوە دەگرێ ئەوەش بریتییە لە ئامادەیی ئێمە بۆ دانیشتنو گفتوگۆ لەگەڵ هاوڕێیانی پێشوومان بۆ چارەسەری گرفتەكان.
كوردستان: بۆچی ئێوە هێندە لەسەر هاوكاری و لێكنزیكبوونەوە پێدا دەگرن، لەحالێكدا لایەنی دیكە بە بیانووی جواروجۆر بە پێچەوانەی هەڵوێست و روانگەكانی ئێوە دەجووڵێتەوە ؟
خالید عەزیزی: یەكەم: مادام حیزب وەسیلەیەكە بۆ جێبەجێ كردنی پرۆژەكانی سیاسی وئیداری كۆمەلگە و جەمعەكی زۆر و بەرچاو كاری تێدا دەكەن دەبێ تێ بكوشین ئەو ئامرازە بە كادرو پێشمەرگە و ئەندامەكانی بە عەقلیەت و تێگەیشتنێك پەروەردە بكرێن بۆ ئەوەی سەرچاوەیەكی جێگەی متمانە بن، بۆ ئیدارەو دروست كردنی كۆمەلگای فرە چەشنی كوردستانی ئێران لە ئێستاوداهاتوودا. كێشەو ناكۆكی نێوخۆی حیزبی دیموكرات شتێكی تازە نیەو بەداخەوە مێژوویەكی دوورو درێژی هەیە. حەق وانیە لەسەر كێشەی حیزبی، دوژمنایەتی بكەویتە نێوان ئەو خەباتكارانەی كە بەدەیان ساڵ پێكەوە هاوسەنگەرو هاو حیزب بوون و خەڵك و كۆمەلگا چاوروانی كاری گەورەتریان لێ دەكا.
دووهەم: بەرژەوەندی كورد لە كوردستانی ئێران لە وڵاتێكی پڕ كێشەی وەك ئێران كە بەرەوروی زۆر سێناریۆی ناروونە لە ئێمە دەخوازێ كە لە خانەی كێشەكانی حیزبی دا گیر نەكەین و بیر لە داهاتوو بكەینەوە، بۆ ئێمە بەرژەوەندی نەتەوەییمان گرینگترەو لەسەرەوەی بەرژەوەندیی حیزبییە.
سێهەم: لێك نزیكبوونەوەو هاوكاری و تەنانەت یەكگرتنەوەی حیزبی دێموكراتی كوردستان و حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران رێگا خۆشكەری دروست بوونی كەشو هەوایەكی گونجاوە بۆ پرۆژەی گەورەتری لێك نزیك بوونەوەی هەموو حیزبەكانی كوردستانی ئێران.
چوارەم: ئێمەوەك حیزبی دیموكراتی كوردستان لە هەموو بوارەكانی كار واتە رێكخستن، تەبلیغات، دیپلۆماسی و حزوور لە ژوورەوەو لە دەرەوە بە گوێرەی توانایی خۆمان زۆر چالاكین. ئەگەر لە لایەكی دیكەی دیموكرات چالاكترو بەرچاوتر نەبین، كەمترنین. كە وایە نەك لەبەر بێ توانایی و بێ داهاتوویی، بەلكوو لەبەر هەستكردن بە بەرپرسایەتییە كە پێشوازی لە نزیكبوونەوە دەكەین.
كوردستان : وەك دوایین پرسیار، رێنوێنی ئێوە وەك سكرتێری گشتیی حیزبی دیموكرات بۆ دروست كردنی زەمینەی پێوەندی باش و سالم لە نێوان هەر دوو حیزبەكەدا چیە؟
خالید عەزیزی: لەتبوونی دیموكرات جیاواز لەوەی كام بەش زۆرتر یان كەمتر تاوانبارە، چاك یان خەراپ بۆتە «امری واقیع»و حاشاهەڵنەگرە. ریگەچارەی ئەو كێشەیە ئەوەویە كە لە خانەی رق و كینەو تۆڵە ئەستاندنەوەو حوكم و بڕیاری یەك لایەنە دا گیرنەكەین و یەكتر بەو جۆرەی كە هەیە وەربگرین و قەبوول بكەن. باشترین قازی لە سیاسەت و كێشە و رەقابەتی حیزبی دا سەندوقەكانی دەنگدانە، ئێستا كە خەڵك بە داخەوە ناتوانن لە رێگەی سەندوقەكانی دەنگدانەوە قەزاوەت لەسەر هەر دوو حیزبی دیموكرات بكەن، ئەوە ئەركی ئەندامانی هەر دوو حیزبە كە كێشەكان بخەنە بازنەی مەنتق و عەقلانیەت و شەهامەت و راشكاوییان هەبێ كە لە سێناریۆی كێشەیكۆن دا نەمێننەوە و برینەكان نەكولێننەوەو بە ئەزموون وەرگرتن لە كێشە و ململانێیەكان و مێژووی دیموكرات، بنەمای فەرهەنگێكی سەردەمیانە بۆ چارەسەری كێشەكان دابمەزرێنن.
کروبی: برای تظاهرات سالگرد انتخابات تقاضای مجوز کردهایم
مهدی کروبی، یکی از رهبران مخالفان دولت در ایران می گوید که آنها به مبارزه خود ادامه
می دهند و قصد دارند در سالگرد دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، بار دیگر به خیابان بیایند.
سایت سحام نیوز، پایگاه رسمی حزب اعتماد ملی که آقای کروبی دبیرکل آن است، روز شنبه ۴ اردیبهشت (۲۴ آوریل) نوشت که آقای کروبی در مصاحبه با مجله آلمانی اشپیگل گفته است: "تقاضای صدور مجوز برای راهپیمایی سالروز انتخابات را داده ایم".
او با اشاره به این که وضع ایران ظاهرا آرام به نظر می رسد، هشدار داد که جامعه منتظر یک جرقه است.
آقای کروبی گفت: "مردم بدانند که ما به مبارزه خود ادامه می دهیم، اما مبارزه ما بر علیه این جمهوری نیست بلکه برای رعایت قانون اساسی است که در آن آزادی عقیده و دموکراسی تصریح شده است".
پس از راهپیمایی سالروز پیروزی انقلاب در ۲۲ بهمن ماه گذشته، این نخستین بار است که یکی از رهبران مخالفان دولت از ادامه اعتراضات خیابانی سخن می گوید.
حکومت ایران در روز ۲۲ بهمن تدابیر امنیتی گسترده ای اعمال کرد و به مخالفان اجازه نداد آنطور که برنامه ریزی کرده بودند، مخالفت خود را در راهپیمایی این روز نشان دهند.
از سوی دیگر رهبر ایران و مقامات حکومتی این کشور راهپیمایی هواداران خود در روزهای ۹ دی و ۲۲ بهمن را "حماسی" و پایان دهنده اعتراضات خیابانی مخالفان می دانند.
میرحسین موسوی، یکی از رهبران مخالفان دولت گفته است که جنبش اعتراضی ایران به اعتراضات خیابانی محدود نمی شود و باید روش های دیگری را هم برای پیش برد اهداف خود جستجو کند.
نمی دانم، شاید آن ۱۵ نفر مسلحی که با مرعوب کردن سرایدار و به طور غیرقانونی و در غیاب ما به منزل ورود کرده اند و یا افراد مسلحی که در روز ۲۲ بهمن گازی مشکوک را مستقیما به صورت ایشان زدند، کاری را صورت داده اند که خدای ناکرده در آینده نتیجه آن را باید شاهد باشیم.
فاطمه کروبی
اظهارات آقای کروبی در مورد احتمال ادامه اعتراضات خیابانی در حالی مطرح می شود که رسانه ها و چهره های نزدیک به حکومت ایران در روزهای اخیر شایعه ای مبنی بر ابتلای او به سرطان پیشرفته منتشر کرده بودند.
نگرانی در مورد توطئه
نزدیکان آقای کروبی این شایعه را تکذیب کرده اند و در مورد مقاصد اصلی منتشر کنندگان آن هشدار داده اند.
در تازه ترین نمونه، فاطمه کروبی، همسر آقای کروبی با انتشار بیانیه ای ضمن تأکید بر سلامتی کامل او، اعلام کرده است که حکومت را مسئول بروز هر اتفاقی برای همسر، فرزندان یا خودش می داند.
خانم کروبی منتشر کنندگان شایعه بیماری آقای کروبی را "دین فروشان و آلودگان به قدرت" توصیف کرده است که آقای کروبی را به دلیل افشای "جنایات فراموش نشدنی" در برخورد با مخالفان، مستحق "توهین، افترا و ترور" می دانند.
آقای کروبی در جریان حوادث پس از انتخابات سال گذشته ایران، خواهان رسیدگی به موضوع تجاوز جنسی به برخی از بازداشت شدگان این حوادث شده بود.
او در طول سال ۱۳۸۸ به هنگام بازدید از نمایشگاه مطبوعات در تهران، در جریان راهپیمایی های ۱۳ آبان و ۲۲ بهمن و همچنین در جریان سفری به قزوین مورد حمله مأموران حکومتی و مخالفان خود قرار گرفت و در یک مورد حتی به خودروی حامل او تیراندازی شد.
منزل مسکونی آقای کروبی هم از حمله های مشابه در امان نماند.
خانم کروبی در بخشی از بیانیه خود با اشاره به پیش بینی ابتلای آقای کروبی به بیماری صعب العلاج توسط نزدیکان حکومت، نوشته است: "نمی دانم، شاید آن ۱۵ نفر مسلحی که با مرعوب کردن سرایدار و به طور غیرقانونی و در غیاب ما به منزل ورود کرده اند و یا افراد مسلحی که در روز ۲۲ بهمن گازی مشکوک را مستقیما به صورت ایشان زدند، کاری را صورت داده اند که خدای ناکرده در آینده نتیجه آن را باید شاهد باشیم".
پیش تر حسین کروبی، پسر آقای کروبی هم با اشاره به وارد کردن داروهای مخصوص از روسیه توسط نیروهای "خودسر"، در مورد احتمال استفاده از آنها علیه آقای کروبی هشدار داده بود.
سانسۆری زیاتر خرایه سهر خزمهتگوزارییه ئێنتێرنێتییهکان له ئێران
سانسۆری زیاتر خرایه سهر خزمهتگوزارییه ئێنتێرنێتییهکان له ئێران
23 / 4 / 2010
کوردستان و کورد نیوز: دهزگا ئهمنیهتییهکانی کۆماری ئیسلامی مهرجی تازهیان بۆ ئهو کهسانه داناوه که دهیانهوێ ئیزنی وهرێخستنی کافه نێت و پیشکێشکردنی خزمهتگوزارییه ئێنتێرنێتییهکان له دهوڵهت وهربگرن.
به پێی ئهو مهرجانه که له 15 خاڵ دا ریز کراون، فشار و سانسۆرێکی زۆر توندتر له جاران دهخرێته سهر ئهو بهشانه و ئازادیی کهڵوهرگرتن له ئیمکاناتی ئهو شێنانه و تهنانهت هاتوچۆی ئهو ناوهندانه به توندترین شێوه دهخرێته ژێر چاوهدێریی دهزگا ئهمنیهتییهکانی کۆماری ئیسلامییهوه.
بهشیک لهو پێشمهرجانه بۆ ئهو کافه نێت و شوێن و ناوهندانه بریتین لهوهی که ههموو ئهو شوێنانه به دووربینی مهداربهسته به ناوهنده ئهمنیهتییهکانی رێژیم له شارهکان ببهسترێنهوه و نابێ ئهو شوێنانه له نهۆمهکان و له پاساژهکان دا بن و دهبێ له سهرشهقام و شوێنهکهش وابێ که به شووشهی روون داپۆشرابێ و نابێ به هیچ شێوهیهک ژن و پیاو تهنانهت ئهگهر مهحرهمی یهکتریش بن له لای یهکتر دابنیشن.
له مهرجهکانی دیکهی دامهزراندنی وهها شوێن و ناوهندێک ئهوهیه که ههموو ئهو کهسانهی سهردانی ئهو شینانه دهکهن دهبێ ناو ونیشان و ناوی باوک و ژمارهی پێناسیان له دهفتهرێکی تایبهت دا تۆمار بکرێ و زانیارییهکانیانی پاش کارهکانیان له لایهن بهرێوهبهرانی ئهو شوێن و ناوهندانهوه بدرێتهوه به دهزگا ئهمنیهتییهکانی رێژیم له شار و بهشهکانی پێوهندیدار.
شایانی باسه که به پێی زانیارییهکان دهزگا ئهمنیهتییهکانی کۆماری ئیسلامی سیستمێکی نوێی چاوهدێرییان دابین کردوه که زیاتر له جاران دهتوانێ جموجۆڵ و پێوهندییهکانی خهڵک بخاته ژێر چاوهدێریی خۆیهوه.
مامۆستایانی ئێران له تهداروکی مانگرتنێکی گشتی دان
امۆستایانی ئێران له تهداروکی مانگرتنێکی گشتی دان
23 / 4 / 2010
کوردستان و کورد نیوز: شووڕای هاوئاههنگیی رێکخراوه سینفییهکانی مامۆستایانی ئێران به بڵاکردنهوهی راگهیهندراوێک ههواڵی مانگرتنێکی یهک حهوتوویی کۆمهڵیک له چالاکانی سینفیی راگهیاند که به نیشانهی دهربڕینی نارهزایهتی به دهرکردنی حوکمی ئێعدام و زیندانیکران بۆ مامۆستایانی قوتابخانهکان ئهو مانگرتنهیان وهرێ خستوه.
لهو راگهیهندراوهدا باسی ئهوه کراوه که ئهندامانی شووڕای ناوهندیی کانوونی مامۆستایان و چالاکانی سینفی له ماوهی رۆژانی 12 تا 18 ی بانهمهڕ مان له خواردن دهگرن و داوایان له ههموو مامۆستایانی قوتابخانه و خوێندنگهکانی ئێران کردوه که رۆژی 12 ی بانهمهڕ، هاوکات له گهڵ رۆژی مامۆستایان بێنه ریزی ئهو مانگرتنه سهرتاسهرییه.
شووڕای ناوهندیی کانوونی مامۆستایان و چالاکانی سینفی ههر لهو راگهیهندراوهدا داوای ئازادکرانی ههموو مامۆستایان و چالاکانی فهرههنگیی بهندکرای کردوه و داوایان له دهوڵهت کردوه که به تهرخانکردنی بهشیک له داهاتی نهوت و گازی ئێران ههوڵ بدا قوتابخانهکانی ئێران له لانیکهمی ئیستاندارده جیهانییهکان نیزیک بکاتهوه.
لهو راگهیهندراوهدا روو له دهوڵهت باسی ئهوه کراوه که مامۆستایانی وهکوو بداغییهکان، داوهری و مۆئمینییهکان به چ تاوانێک دهبێ بێ ئهوهی دادگایی بکرێن و حوکم بدرێن به مانگ و ساڵ له گرتووخانه و دهسبهسهرگهکان دا بمێننهوه و موچهی مانگانهیان لێ ببڕدرێ و ژن و منداڵیان به دهسکورت و له ناهۆمیدی دا ژیان به سهر ببهن؟؟
نووسهرانی راگهیهندراوهکه سهپاندنی حوکمی ئێعدام به سهر مامۆستایانی وهکوو فهرزاد کهمانگهری به سیاسهتێکی دوژمنکارانه و چهوت ناو بردوه و ئاماژهیان بهوه کردوه که وهها سیاسهت و رهفتارێک نه فریای کۆماری ئیسلامی دهکهوێ و نه دهتوانێ رێژیمهکهیان له قهیران دهرباز دهکا.
fredag 23 april 2010
«محه مم هد ر هزا ر هحیمی » هێمای گه ند هڵیی
10
سیاسی
ی هكێك له گرینگترین هۆكار هكان
كه ده بێت ه هۆی نه بزووتن و
پێشنه ك هوتنی وڵاتان و كۆمه ڵگ هكان،
گ هند هڵیی ئابووریی ه . گ هند هڵیی
ئابووری د هتوانێ هه ڕه شه ی هك
بۆ س هر سیست همی سیاسی و
ئابووریی و م هتمان ه پێكراوی ی
حكووم هت بێ. ب ه واتای هكی دیك ه،
گ هند هڵی، كه ڵكو هرگرتنی خراپ ل ه
ده سه ڵاتی حكووم هتی بۆ گ هیشتن
ب ه به رژه و هندی تاكه كه سیی ه.
گ هند هڵیی ئابووری و
ئیدار ی، وه كوو ه هر دیارده ی هكی
كۆم هڵای هتی و ئابووری، به ه هندێ
هۆكار و پرۆسه ی ئاڵۆزه و ه
به ستراوته و ه و ل ه روانگه ی هكی
به ربڵاوتر دا هۆكار ه د هروونی،
كۆم هڵای هتی، سیاسی و ئابووریی و
.. هتد ل ه خۆی ده گرێ.
ی هكێك ل هو سیسته م ه
سیاسییانه ی ك ه ل ه 30 ساڵی
رابردوو دا، گ هند هڵیی ئابووریی
به ز هقی تێدا وه به رچاو كه وتوو ه،
نیزامی كۆماری ئیسلامیی ئێران
بوو ه و ئ هو دیارده ی ه ت هنیا ل ه
ئاست هكانی خواره و هی سیست هم و
حكووم هت دا نه بوو ه، ب هڵكوو گه ور ه
كاربه د هستان و ك هسانی ناسراو ی
ئ هو حكوومه ته ، گ هند هڵترینی ئه و
كۆمه ڵگای ه بوون .
ه هر چ هند زۆر جار گ هند هڵیی
مل ئه ستوور هكانی كۆماری
ئیسلامی ل ه قاو دراون، ب هڵام دوای
ماوه ی هك بینراوه ك ه ئه و ك هسان ه
ن ه ت هنیا سزا نه دراو ن یان له س هر
كاره ك هیان لان هبراون، به ڵكوو خێرا
ده س هڵاتێكی زیاتر و پۆستێكی
هه ستیارتری حكووم هتییان پێ
دراو ه و قسه ی ل ه جاران زلتریان
كردوه .
دوایین نموونه ی گ هند هڵیی
ئابووریی ئێران، ل ه نێو خودی
رێژیمی كۆماری ئیسلامی دا و ل ه
لای هن ی هكێك ل ه ئ هندامانی م هجلیسی
شووڕای ئیسلامی ل ه قاو درا.
رۆژی 17 ی خاكه لێو هی 1389 ،
«ئ هلیاس نادران » نوێنه ری تاران
له مه جلیسی شووڕای ئیسلامی،
بۆ یه ك هم جار و ل ه پێش چاو ی
میدیاكانی نێوخۆی ئێران، ئاشكرا ی
كرد كه «محه مم هد ره زا ر هحیمی »
جێگری یه ك همی مه حموود
ئه حم هدینژاد ی هكێك ل ه ئ هندامانی
سه ر هكیی باندی گ هند هڵیی
ئابووریی ناسراو ب ه «بازنه ی
شه قامی فاتمی »ی ه و راشیگ هیاند
ك ه سه ر ج هم ئ هندامانی ئ هو باند ه
جگ ه ل ه محه مم هد ر هزا ر هحیمی
قۆڵبه ست كراون و ناڕه زای هتی
خۆی سه باره ت ب ه چاوپۆشی
ل هو تاوانه ی «ر هحیمی » ل ه لای هن
ده زگای قه زایییه و ه ده ربڕی.
هه رچ هند دوای ئ هو له قاودانه ی
«ئ هلیاس نادران » نوێنه ری تاران ل ه
مه جلیس، محه ممه د ره زا ر هحیمی
و ئیسف هندیار ر هحیم م هشایی و
راوێژكارانی دیكه ی ئه حم هدی
نژاد ناڕه زای هتیی خۆیان ل هو
وتانه ی نوێنه ری تاران د هربڕی،
ب هڵام به ڵگ هكان نیشان ده ده ن ك ه
هه موو گ هنده ڵیی و پاره و هرگرتن
و راگواستن و داب هشكردن له و
باند ه دا، به واژۆی محه مم هد ر هزا
ر هحیمی ئ هنجام دراو ه.
ئه و ه ل ه حاڵێكدای ه ك ه مانگێك
پێشتریش، 216 ئ هندامی م هجلیسی
شووڕای ئیسلامی ل ه نامه ی هكی
سه رئاو هڵا دا بۆ «لاریجان ی ،«
وێڕای ئاماژ هكردن ب ه گرتنی
ئ هندامانی باندێكی «گ هند هڵیی
ئابووری » رایانگ هیاندبوو كه چ هند
ك هسێك ل هو په رو هنده ی هدا ناویان
هاتووه ك ه بڕیارده ری سه ر هكی
ل هو باند ه دابوون، ب هڵام هێشتا
نه گیراون.
دوای ل ه قاودرانی رۆڵی
«محه مم هد ره زا ر هحیمی » له و
بانده گ هنده ڵه دا، ژماره ی هك ل ه
ئ هندامانی م هجلیسی شووڕای
ئیسلامی داوایان كردو ه ك ه
لێكۆڵینه و ه ل هو تاوانانه بكرێ ك ه
دراون ه پاڵ «ر هحیمی »، ب هڵام
تا ئێستا ئ هو بابه ت ه بێده نگه ی لێ
كراو ه و نیزیكانی ئه حم هدی نژاد و
ر هحیمی، ب ه هێنان ه گۆڕی ئ هو بابه ت ه
ك ه ئه وان ه د هیان هوێ بوختان بۆ
كابینه ی ئه حمه دی نژاد هه ڵب هستن،
ه هوڵی له نێوبردنی دۆسیه ی ئ هو
گ هنده ڵیی ه چ هند میڵیارد تم هنییه یان
دا.
محه مم هد ر هزا ر هحیمی كێی ه و بیر
ل ه چی د هكاته و ه؟
محه مم هد ره زا ر هحیمی،
جێگری یه كه می ئه حم هدی نژاد،
ر همزی هه لپه رستی و بێ بڕوایی
ده وڵ هتی ئێستای ه . ب ه چاولێكردن
ل ه كارنامه ی ر هحیمی ل ه بوار ه
جۆراوجۆر هكانی به ڕێوه ب هریی
و سیاسی دا، لای هن ه ن هخۆش و
ئاڵۆز هكانی پێكهاته ی سیاسیی
كۆماری ئیسلامی ده رده كه وێ.
ر هحیمی ل ه دایكبووی شاری
قوروه ی پارێزگای سنه ی ه و باوكی
تورك زمان و دایكیشی و هكوو
هاوسه ری چواره می باوكی، ل ه
دایكبووی ی هكێك ل ه گوند هكانی
قورو ه و سوننی مه زهه ب بووه.
ناوبراو ل ه سه ر هتاكانی
شۆڕشی 57 دا ل ه لای هن پارێزگای
سنه وه و هك ب هخشداری شاری
دێولان دیاری كرا و پاشان چوو ه
ریزی ب هربژێرانی هه ڵبژاردن هكانی
«م هجلسی شۆرای ئیسلامی »یه و ه
و توانی ببێت ه نوێن هری شار هكانی
دێولان و قورو ه و سریشاوا له
م هجلیسی شووڕای ئیسلامیدا.
ر هحیمی توانی له و ماوه ی هد ا،
له گۆڕین ی پێكهاته ی سیاسی و
ئه منی هتیی ئ هو پارێزگایه دا رۆڵی
ه هبێ.
یه ك همین رووداو ل هو ساڵان هدا
تێكهه ڵچوونی ده روێش هكانی «شێخ
هادیی هاشمی » له گ هڵ گرووپێك
ل ه ناڕازییانی شیع هی سریشاوا
بوو، نوێنه ری خوم هینی ده ی هویست
ئه و كێشه یه چاره سه ر بكا ب هڵام
ر هحیمی ن هیهێشت . ناوبراو بوو
ب ه هۆی هاندانی شیع هكانی قورو ه
دژی شێخ حوسێن و دواتر ناردن ه
ده ره وه ی شێخ هادی ل ه ئێران . ئه و
كێشه ی ه بوو ب ه هۆی ئه وه ك ه چ هند
ساڵ ل ه شاری قورو ه مه سه ل هی
شیع ه و سوننی بێت ه گۆڕێ و تا
ده هات پتر كێش هی لێ ده بۆو ه.
ه هر ل ه ده ی هی 60 دا ژماره ی هك ل ه
لای هنگرانی حیزب ه كوردیی هكان ل ه
قورو ه ب ه بێ دادگاییكران سزا دران
و له ده ره وه ی شار ئیعدام كران.
د هگوترێ ره حیمی ل هو كوشتار هدا
رۆڵی هه بوو ه، ب هڵام بك هرانی ئ هو
جینایه ت هش ئێستاش ن هزانرا ك ه كێ
بوون و چیان لێ هات.
محه مم هد ر هزا ر هحیمی ل ه
ر هوتی بانگه ش هی هه ڵبژاردن هكانی
م هجلیس دا خۆی به كوڕ ه كورد
پێناس ه د هكرد و توانی ل هو رێگه و ه
د هنگی خ هڵك كۆ بكاته و ه و ل ه
هه ڵبژاردنانه ك اندا سه رك هوتن ب ه
د هست بێنێ.
ناوبراو پاش ب ه ناو
نوێنه رای هتیكردنی شار هكانی
دێولان و قورو ه و سریشاوا ل ه
«م هجلسی شووڕای ئیسلامی »دا
جارێكی دیك ه به هه مان شوناسی
ساخت هیی كوردییه وه و هك
نوێنه ری ه هڵبژێردراوی شار هكانی
سن هو كامیاران و دیوانده ر ه ل ه
مه جلیسدا مایه وه .
ل ه ساڵی 1372 وه زار هتی
نێوخۆی كابین هی دووه همی
ره فس هنجانی ب ه هۆی راسپاردنی
سه ركۆماره وه ، محه م هد ر هزا
ر هحیمیی و هكوو پارێزگاری سن ه
دیاری كرد و ر هحیمییش ه هتا هاتن ه
س هركاری باڵی ریفۆرمخوازی
ده س هڵات ل هو پۆست هدا مایه و ه و،
ه هموو هه وڵ و ته ق هلای خۆی
بۆ س هلماندنی خۆشخزم هتی
به ره فس هنجانی و هه روه ها
مسۆگ هركردنی كورسیی هكانی
سه ره وه ی ده س هڵات خست ه گ هڕ.
به رپرسیار هتیی ر هحیمی ل ه سن ه
هاوكات بوو له گه ڵ چالاكیی هكانی
حیزب ه كوردییه كان ل هو ناوچه ی ه،
ئه و هش بوو به هۆكارێك ك ه
ر هحیمی ب ه پیلان دارشتن بۆ ئ هو
حیزبان ه و دژای هتیكردنیان زیاتر
خۆی ل ه ده س هڵات ل ه تاران نیزیك
بكاته وه . هاوكاریی ر هحیمی
له گ هڵ ئه حم هدی نژاد بۆ ئ هو
سه رده م ه ده گه ڕێته و ه، كاتێك ك ه
ل ه سن ه ئه حم هدی نژاد راوێژكاری
پارێزگار بوو ه و دواتر ر هحیمی
و هكوو پارێزگاری سن ه دیاری
د هكرێ و ئه حم هدی ی نژادیش ده بێت ه
پارێزگاری ئ هرده بێڵ. ئیعدام هكانی
ئ هو كات ل ه سن ه و قۆڵب هستكردن ه
به كۆمه ڵه كان ل ه س هرد همی
فه رماندارێتیی ناوبراو دا، بوو ب ه
هۆی ئه وه ك ه ئ هو س هرده م ه ب ه
سه ر د همی ترس و تۆقاندن ل ه سن ه
ناوبانگ ده ربكا.
ناوبراو ل ه سه د همی
ده س هڵاتدار هتی ل هو پارێزگای هدا
مود هعی ئه و ی بوو ك ه 13 ه هزار
پڕۆژه ی ئاو هدان كردنه وه ی
به ڕێوه بردو ه و ب هم شێوه ی ه ل ه
كاتی سه ركۆماریی ره فس هنجانی
دا خۆی ب ه «سردار سازندگی »
كوردستان پێناس ه د هكرد. ئه و ه ل ه
حاڵێك دابوو ك ه ب ه وته ی خ هڵكی
ئ هو شار ه، ئ هو ئیدعای هی ر هحیمی
درۆی هكی گه ور ه بوو ه و باسكردن
ل ه به ڕێو هبردنی 13 ه هزار پڕۆژ ه
بۆ پارێزگای سن ه، ت هنیا بانگه ش ه بۆ
خۆی و خۆشیرین كردن ل ه پێش
چاوی كاربه د هستانی تاران بووه .
چاره س هركردنی كێش هكانی
كوردستان له رێگای پ هر هدان به مادد ه
سڕك هر هكانه و ه
ب هدناویی ر هحیمی ل هو
س هرده م هدا زیاتر له په یو هندی
له گ ه ڵ درۆگه ور هكان و پڕۆژ ه
ئ همنیه تیی هكانی دا بو و. ر هحیمی
ئ هكات ب هرد هوام پێی له س هر ئه و ه
داد هگرته و ه ك ه د هبێ خ هڵكی سن ه
ب ه شتێكه و ه سه رقاڵ بك هین و بۆ
جێب هجێ كردنی ئ هو وته ی هی رووی
ل ه دانانی پارك هكان و شوێنی
گه شتیاریی هكان و دواتر په ره دان
ب ه مادد ه سڕكه ر هكان كرد. نابراو
ب ه ی هكێك له و ك هسان ه ناسراو ه ك ه
ب ه شێوه ی هكی ب هربڵاو د هستی ل ه
بڵاوكردنه و ه مادده هۆشبه ر هكان
ل ه سن ه دا هه بوو ه و باندێكی
تایب هتیی بۆ هاورد هكردنی ئ هو
ماددان ه بۆ سن ه له ب هر د هست دا
بو و. بۆ س هلماندنی ئ هو ئیدیعای هش
د هكرێ بڵێین تا پێش ئه وه ی ك ه
ر هحیمی ببێت ه پارێزگار، شاری
سن ه خاوێنترین پارێزگای ئێران
ل ه بواری گیرۆده بووان ب ه مادد ه
هۆشبه ر هكان بوو، ب هڵام دوای
هاتن ه س هر كاری ناوبراو، ئ هو
شار ه سیمای هكی دیكه ی ب ه خۆیه و ه
گرت.
كوشتنی جیابیران بۆ گه یشتن ب ه
ئاواته كان
روودانی قه تڵ ه سیاسیی هكان ل هو
س هرده م هدا، د هبێت ه هۆی ب هدناویی
زیاتری ر هحیمی. ئ هو كوشتار و
تیرۆران ه ل ه دوو ب هشی نێوخۆیی
و ده ر هكی دا بژارد هكانی كورد
د هگرێته و ه. ش ههیدكرانی دوكتوور
شه ڕه فك هندی ل ه ده ره وه ی وڵات،
له نێوبردنی «فاروق ف هرساد ،»
ئیعدامی «ناسر سوبحانی » و ل ه
ئاكامدا كوشتنی خوتب هخوێنانی
نوێژیی ه هینیی سوننی
مه زهه ب هكانی كرماشان و ی هك
له وان مامۆستا م هلا «محه مم هد
ر هبیعی »، ب هشێك ل ه كارنامه ی
تیرۆری ر هحیمی ل ه كوردستانن .
ناوبراو ل ه رێب هندانی ساڵی 1375 ی
هه تاو ی بۆ كوشتنی م هلا ر هبیعی
ل ه نامه ی هكدا بۆ «به شار هتی »
و هزیری ئ هوكاتی نێوخۆی رێژیم
داوا ده كا ك ه بۆ ناردنی دیاری و
حه قد هستی بكوژانی ئ هو تیرۆر ه
سیاسیی ه په ل ه بكه ن. هه روه ها
ر هحیمی چ هند جار ل ه دانیشتن و
كۆڕ ه جۆراوجۆر هكانیدا، ب هشداری
ل ه كوشتن ی ناڕازییانی حكوم هت
ب ه تایب هت دوكتوور شه ڕه فك هندی
و مامۆستا ر هبیعیی ب ه ی هكێك ل ه
شانازیی هكانی خۆی ل ه قه ڵ هم داوه.
ل ه دوایین ساڵ هكانی پارێزگاریی
ر هحیمی دا، ناوبراو و هاوبیر هكانی
بڵاوكراوه ی «ئابید هر » د هرده ك هن
. ل ه یه ك هم ژمار هكانی ئ هو
رۆژنامه یه دا، ر هحیمی ه هوڵی
د هدا وێڕای نیشاندانی دیم هنێكی
پێچ هوان ه ل ه كوردستان، بارودۆخی
ئ هو ناوچه ی ه ب ه دڵی خۆی و
پێشك هوتوو و زیندوو و ئاوه دان
نیشان بدا . ه هر ل هو ساڵان هدا
مه سه له ی فرۆشتنی به ش ه ئاردی
پارێزگای سن ه به خوراسان و
هه رو هها دۆسی هی كۆر هخانه ی
«شێل » ك ه ب ه پشتیوانیی ماددیی
ئه نجوم هنی قه ش هكانی ئیتالیا و بۆ
كه ڵكو هرگرتنی كورده ئاوار هكانی
باشووری كوردستان، ده بوای ه دوو
كارگ ه دام هزرابا ك ه ت هنیا ی هكیان ل ه
جادده ی كرماشان – سن ه دام هزرا
و پووڵه ك هی دیك ه ون بوو، و ب هم
شێوه ی ه ئه و په رو هنده ی هش و هكوو
په رو هند هكانی دیك ه ل ه هێزی
دادو هریی رێژیم دا بای هگانی كرا.
دوای هاتن ه س هركاری
ده وڵ هتی خات همی، ر هحیمی
و هكوو »راوێژكاری حوقووقیی
د هزگای دادو هری » دیاری كرا و
ب ه دوای ئه وه و ه و هاوكات له گ هڵ
دیاریكرانی ل ه لای هن م هجلیسه و ه بۆ
به ڕێوبه رای هتیی «دیوان محاسبات
كشور » ر هحیمی، ب ه «دوكتوور
محه مم هد ره زا ر هحیمی » ناوی
د هركرد و ل ه بازن هی ئ هو ده س هڵات ه
و ل هژێر ركێفی ره فس هنجانیدا
درێژ هی به خزم هت به كۆماری
ئیسلامی و د هسته ب هركردنی
به رژه وه ندیی هكانی خۆی دا.
ل ه خولی نۆیه می س هركۆماریدا
و ب ه هاتن ه س هركاری ر هوتی
توندئاژۆی باڵی بناژۆخوازی
ده س هڵات، ر هحیمی ب ه هۆی بردن ه
پێشی سیاسه ت هكانییه و ه، ل ه لای هن
ئه حم هدی نژاده وه و هك جێگری
حوقووقیی و م هجلیسی سه ركۆمار
دیاری كرا.
ر هحیمی دوای زیاتر ل ه 30
ساڵ فرتوفێل و ژیانێكی پڕ ل ه
گ هند هڵی و تاوان، ب ه ی هكێك ل ه
ئاوات هكانی گ هیشت و و هكوو
جێگری سه ركۆمار هه ڵبژێردرا.
ه هر ل هو ساڵ هدا بوو ك ه
چ هند ك هس ل ه ئ هندامانی م هجلیس
ئاشكرایان كرد ك ه بڕوانامه ی
دوكتوڕای محه مم هد ر هزا ر هحیمی
ساخته ی ه و ناوبراو ساخت هكاریی
كردو ه، ب هڵام ر هحیمی دواتر ب ه
س هرسوڕمانه و ه و هكوو ب هرپرسی
ناو هندی ن ههێشتنی «گ هند هڵیی
ئابووری » هه ڵبژێردرا!
ل هوانه ی ه سرنجراكێشترین
ب هشی ژیانی ر هحیمی، رۆژ هكانی
خزم هتی ل ه تاران بووبێ ك ه ئ هو
كات ب ه وێناكردنی ك هسای هتیی
ئه حم هدی نژاد ب ه پێغه مب هر __
ئ هویش ل ه حاڵێكدا كه و هلیی ف هقیه
و هكوو سیمبولی ئیسلام و نوێن هری
خودا د هژمێردرێ__ نیشانی دا
ك ه «هه لپ هرست »ترین ك هسی
نێو حكوومه ت ه. ناوبراو گێڕایه و ه
ك ه كاتێك ك ه س هردانی سوری هی
كردو ه، موسڵمانێك پێی گوتوو ه
ك ه ئه گ هر ق هرار بوای ه پێغه مب هرێكی
دیك ه ل ه دوای حه زر هتی محه مم هد
هاتبای ه، ئه و كه س ه «ئه حم هدی
نژاد » د هبوو!!!
ئێستاش دوای 9 مانگ ك ه
خام هن هیی و ئه حم هدی نژاد تامی
شیرینی سه رك هوتنه ك هیان ب ه
ت هواوی نه چێشتو ه، ه هموو ئ هو
فاكتۆرانه ی كه «موه هندیس »ی
ساخته كاریی هكانیان كردبوو
ئاشكرا د هبن و كێشه ی نێوان
ش هریكی «ساخته كاریی هكان » و
«تاوانباران » ئاماژ ه ب ه دۆخی
شێواوی نێو ده س هڵاتی كۆماری
ئیسلامی ده ك هن. ئه گ هرچی
گه ند ه ڵییه كا نی » محه ممه د ر ه ز ا
ر هحیمی » له به رامب هر ل هقاودرانی
پڕ هه را ی «پالیزدار » زۆر بچووك ه،
ب هڵام تاوان و گ هند هڵیی ر هحیمی
ل ه 30 ساڵی رابردوو، گرینگیی
زیاتری هه ی ه . چونك ه پشتیوانیی
سه ر هكی ئه و ك هسایه تیی ه، رێب هر
و بناژۆخوازانی نێو حكووم هتن
و په یو هندیی ب ه ساخت هكاریی
ل ه ئاكام هكانی ده یه مین خولی
هه ڵبژاردن هكانی سه ركۆمارییشه و ه
هه ی ه.
كارناسانی سیاسی – ئابووری
له و باوه ڕ هدان ك ه كاربه د هستانی
حكووم هتی و سیاسی، هیچ كات
ئ هزموون ل ه رابردوو و هرناگرن
و بیرگه ی مێژوویی لاوازیان
هه ی ه . ه هر بۆی ه ل هو وڵاتانه ی ك ه
ب ه سیست همی ده ول هت ناو هند و
ئابووریی ده وڵ هتی به ڕێو ه د هچن،
ب هرتیلدان و گ هڕان ب ه دوای
ب هرتیلدان په ر ه د هگرێ. هۆكار ه
گ هنده ڵخوڵقێن هكان ل ه پ هنا ی هكتر
د هبن ه هۆی په ر هگرتنی گ هند هڵی
ل ه نێو لای هكانی بنه وه ی كۆم هڵ و
ه هڵدانی ئابووری، تووشی گرفت
د هبێ. ب ه واتای هكی دیكه گ هند هڵی
ره وتێكه ك ه ب هها ئه خلاقیی هكان ی
مرۆڤ لاواز ده كا و باوه ڕ هكانی
ئ هو مرۆڤ ه گ هنده ڵكار ه پشتی پێ
ناب هسترێ.
سه رچاو هكانی ئ هم زانیارییان ه :
« - 1 نقش محمدرضا رحیمی
در دولت دهم ؟ » ناصر غفاری -
سایت جنبش راه سبز
« - 2 فساد در سال های
استانداری »- سایت زبان
« - 3 مولفه های فساد
اقتصادی » - حسین رادمنشیان
4 - سایت بی بی سی و
«ایلنا »
«محه مم هد ر هزا ر هحیمی » هێمای گه ند هڵیی
ئابووری ل ه كۆماری ئیسلامیدا
م هنووچێهر ئات هش پووش
هه ر چ هند زۆر
جار گ هند هڵیی مل
ئ هستوور هكانی كۆماری
ئیسلامی ل ه قاو دراون،
ب هڵام دوای ماوه ی هك
بینراو ه كه ئ هو كه سان ه
نه ت هنیا سزا نه دراو ن
یان له س هر كاره ك هیان
لانه براون، ب هڵكوو خێرا
ده س هڵاتێكی زیاتر و
پۆستێكی ه هستیارتری
حكووم هتییان پێ دراو ه و
قس هی ل ه جاران زلتریان
كردو ه
سكرتێری گشتیی حیزبی دێموكراتی كوردستان:
كوردستان بەشی سیاسی: "خالید عەزیزی" لە
چاوپێكەوتنێكی تایبەت لەگەڵ رۆژنامەی
"كوردستان"دا رایگەیاند كە ئەگەر بمانهەوێ
لە ئێرانێكی فرەنەتەوەو ئاڵۆزدا، جێگەو
پێگەیەكی لەبارو متمانە پێكراو بۆ كورد
دروست بكەین، دەبێ سەرەتا ناوماڵی
خۆمان رێك بخەین و كێشەو ناكۆكییەكانمان
چارەسەر بكەین.
ل ەم چاوپێكەوتنەدا، سكرتێری گشتیی
حیزبی دێموكراتی كوردستان روانگەكانی
حیزبەكەی سەبارەت بە چەند پرسێكی گرنگ
و دوایین ئاڵوگۆڕو پێشهاتە سیاسییەكان
دەخاتە روو.
ل ەم چاوپیكەوتنەدا سكرتێری گشتیی
"ح دك" بە ئاماژە بەو كەمپینەی كە بۆ لێك
نزیكبوونەوەی هەر دوو حیزبی دێموكرات كار
دەكا، وێڕای پێداگری لە سەر هەڵوێستەكانی
پاش كۆنگرەی چواردەی حیزبەكەی بەرانبەر
بە حیزبی دێموكراتی كوردستان رادەگەینێ
كە حیزبی دێموكراتی كوردستان بۆ دیالۆگ و
دانیشتن لەگەڵ حیزبی دێموكراتی كوردستانی
ئێران هیچ مەرجێكی تایبەتی نیەو ئامادەیە.
دەق ی چاوپێكەوتنەكە ل ە لاپ ەڕەی 4دا
بخوێننەوە
Challenges remain after Iraqi Kurdish vote
The elections in Iraqi Kurdistan have carried politics in the autonomous region into a new phase where the primacy of the two big traditional ruling parties has been challenged and shaken from within.
For the first time, the new regional parliament that emerges from the 25 July poll will have a substantial and vocal opposition, led by the new reformist movement Change.
After a long period of political stagnation in which the dominance of the two big parties was little challenged, a new culture of open criticism and scrutiny appears to have taken root.
"The opposition parties made this a lively election, and it's made us happy with the democratic process in Kurdistan," said one voter, a university professor. "People have been congratulating each other on the vote."
As had been expected, the joint list fielded by the two dominant factions, the Patriotic Union of Kurdistan (PUK) of Iraqi President Jalal Talabani and the Kurdistan Democratic Party (KDP) of Kurdistan President Masoud Barzani, came out ahead.
But it won only 57% of the vote, which means it will have more than 20 seats fewer than last time in the 111-member chamber.
Promise of Change
The Change movement, known as Goran in Kurdish, did better than many had expected, winning more than 23 per cent of the vote.
It claimed that it would have gained more, had there not been significant fraud in areas controlled by the KDP.
POLL RESULTS
Kurdistan Democratic Party (KDP) and Patriotic Union of Kurdistan (PUK): 57% of vote
Change: more than 23% of vote
Services and Reform (leftist-Islamic group) 12.8%
A number of Goran offices in these areas were also attacked and ransacked by KDP loyalists, a development which was admitted and condemned by Mr Barzani.
Goran did particularly well in the Sulaimaniya area in eastern Kurdistan, a traditional stronghold of Mr Talabani's PUK.
The reform movement was headed by Mr Talabani's former deputy at the PUK, Nowshirwan Mustafa, whose call for transparency and an end to corruption led to many defections from PUK ranks.
The results were particularly disappointing for the PUK, which lost much ground on its own home patch in the parliamentary contest.
Those areas also recorded low support for the incumbent Masoud Barzani in the presidential poll, although his ally and former rival Mr Talabani had campaigned vigorously in his favour.
The weakening of the PUK, and the internal questioning that is now likely to ensue, may result in a strain on its alliance with coalition partner the KDP.
KDP elements may feel the PUK has not earned the 50% of the coalition seats to which it should be entitled.
PM uncertainly
There is also a degree of uncertainty over who should be the next prime minister of Kurdistan.
Under a long-standing agreement, it is supposed to pass from the KDP's Nechervan Barzani (the Kurdistan president's nephew) to the PUK deputy leader, Barham Salih, who is currently deputy prime minister of Iraq.
Barham Salih, Deputy PM of Iraq and possible next PM of Kurdistan
But Mr Barzani is well settled into the post, and in light of the election results, the KDP may be even more reluctant to yield it.
From Baghdad's point of view, the shakeup in the far north is not likely to change very much.
Despite lukewarm support in PUK areas, the KDP leader Masoud Barzani received nearly 70% of the vote in the presidential contest, so his authority is still strong in the Iraqi arena.
But the PUK's poor showing may raise a question over the ability of its leader, Jalal Talabani, to stand for another term of office as the Iraqi president, after the general elections scheduled for January throughout the country.
Independence and centralisation
On the big issues of dispute between Baghdad and the Kurdistan regional capital Erbil - namely oil, land and politics - the elections in the north may not make much difference.
Baghdad has been angered by Kurdistan's decision to conclude oil exploration and production-sharing agreements with outside companies, without approval from the Iraqi Oil Ministry in Baghdad.
The Kurds claim lands outside the three provinces recognised by Baghdad as Iraqi Kurdistan.
These include the oil-rich province of Kirkuk as well as many other areas stretching form the Syrian border in the west to the Iranian frontier in the east.
Baghdad fears the Kurds simply want to go their own way and seek outright independence, while the Kurds are wary of the emergence of Prime Minister Nouri Maliki as a strong figure in Baghdad advocating centralised government.
For the Kurds, this raises echoes of the persecution they suffered under Saddam Hussein.
But the elections - and the impending withdrawal of US troops from Iraq - do seem to have stimulated an awareness of the need for these problems to be addressed urgently, amidst fears of a collision if they remain unresolved when the Americans pull out.
Iraq awaits Kurdistan poll result
Iraq awaits Kurdistan poll result
Polling was extended to ensure everybody had a chance to vote
Polls have closed in presidential and parliamentary elections in Iraqi Kurdistan, where the ruling coalition faces a stiff challenge.
Incumbent President Masood Barzani and the two main parties are expected to win, despite a strong campaign by the reformist Change movement.
Iraqi President Jalal Talabani, himself a Kurd, called it a great day for the autonomous Kurdish region.
Official results are not expected to be declared until early next week.
Polling was extended for an hour because some voters were unable to find their names on registration lists.
In many areas the turnout was reported to be high.
The BBC's Jim Muir in Suleimaniya says officials at one station said nearly 80% of those registered had voted and even higher figures were quoted from elsewhere.
There were no reports of violence but Change said its observers had been expelled from all the polling stations in Dahuk province in the west.
It said there were systematic voting irregularities there and in Irbil as well.
Our correspondent says people will be watching the outcome of the election closely, to see how many seats the reformists manage to take away from the coalition partners, the Kurdistan Democratic Party (KDP) and the Patriotic Union of Kurdistan (PUK).
President Barzani, who heads the KDP, said he hoped the elections would be a "first step to solving issues with Baghdad", alluding to long-running tensions with the Kurds over land, oil, and power.
New challenger
In the parliamentary election, the KDP and PUK, which is led by Iraqi President Jalal Talabani, fielded a joint list for the 100 seats being contested. Another 11 seats are reserved for minorities.
'Vibrant' election campaign
Q&A: Iraq Kurdistan poll
Timeline: Iraqi Kurds
While the coalition is generally expected to win, the two parties' dominance is facing a serious challenge from the Change movement, led by Noshirwan Mustafa.
The movement has shaken the establishment with its demand for an end to corruption and elitism, and seems to have strong support particularly in the eastern areas, says our correspondent.
Some of its more optimistic supporters believe it could win enough seats to team up with Islamists and leftists to deny the two big parties a majority.
While that seems unlikely, the movement is certainly expected to do well enough to form a vocal opposition in parliament for the first time, our correspondent adds.
Some 20,000 troops have been stationed at polling stations, with 2.5 million people registered to vote.
It is the first time the president of Kurdistan is being elected directly by popular vote.
Parliamentary elections were last held in 2005
Iraqi Kurdistan polls
Viewpoints: Iraqi Kurdistan polls
The three provinces of Iraq's autonomous Kurdish region will elect a president and parliament on Saturday, amid a land dispute with Baghdad over oil-rich Kirkuk, and tensions over oil exports.
The two power-sharing Kurdish parties - the KDP and the PUK - are facing a new reformist party, Change, which hopes to break their stranglehold on power. Five voters discuss what's importaOf course I will vote for [incumbent] Massud Barzani for president. I won't say who I will vote for in the parliament.
Barzani was a fighter when he was a teenager, he is dedicated to his cause. He's a well-known figure, not only locally but internationally.
Not everything is perfect, but compared to the situation before 1991, a lot has been achieved. We are free, there is no oppression, there is good security. There are better roads. Before '91, we had just half a university in the whole Kurdistan Regional Government region, now we have more than 10.
The biggest task facing the KRG is the implementation of Article 140 of the Iraqi constitution (a referendum on whether Kurdish areas of Diyala, Kirkuk, Salah ad Din and Ninawa provinces should become part of Iraqi Kurdistan). This would bring the 60% of purely Kurdish areas not run by the KRG: Kirkuk, Mosul, Diyala, under its control.
The issue of corruption should be tackled, this is a big problem. As I said, not everything is perfect, but that does not mean that we should destroy our unity. The two key parties are now very united, without unity we lose everything.
Return nt to them in the forthcoming poll.
مردم کُرد
مردم کُرد، اقوام ایرانیتباری هستند که در سراسر ایران[۱۷] و نیز در بخشهای دیگری از خاورمیانه و آسیای مرکزی زندگی میکنند.[۱۸]
کردها در سراسر ایران[۱۹] در استانهای ایلام، آذربایجان غربی، بلوچستان، کردستان، کرمانشاه، همدان، لرستان، خراسان شمالی، خراسان رضوی، گیلان، مازندران و استانهای قم، قزوین، کرمان، و استان فارس زندگی میکنند.[نیازمند منبع] بخش کردنشین جداشده از ایران (در جنگ چالدران)، کردستان ترکیه، کردستان عراق و کردستان سوریه هم اکنون جزئی از خاک سه کشور ترکیه، عراق، و سوریه میباشند، این سه کشور پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی عثمانی با توافق انگلستان، درسال ۱۹۲۳ تاسیس شدند. در جمهوری آذربایجان، جمهوری ارمنستان، جمهوری ازبکستان و جمهوری تاجیکستان، نیز کردها زندگی میکنند. [۲۰] [۲۱] [۲۲]
جمعیت کردها در سال ۲۰۰۹، ۲۸٬۵ [۱] تا ۳۳ میلیون [۲۳] تن برآورد شده است که ۶.۵ تا ۷ میلیون تن از آنها در ایران زندگی میکنند. [۲۴] [۲۵]
زبان کردی اخص[نیازمند منبع] را کرمانجی مینامند که خود لهجه های[نیازمند منبع] متعدد دارد مانند: مکری، سلیمانیهای، سنندجی، کرمانشاهی، بایزیدی، عبدویی، زندی. [۲۶] [۲۷] زبان کردی با دسته شمالی لهجههای ایرانی غربی بعض مشابهات دارد، و از زبانهای مهم دسته غربی بشمار میرود وصاحب اشعار و تصانیف، قصص و سنن ادبی است. [۲۸] [۲۹]
بیشتر کردها مسلمان هستند و سایر آنان نیز یزیدی، یارسان (اهل حق)، مسیحی و یهودی هستند. کردها اعیاد نوروز، قربان، فطر و جشنهای مولودی را گرامی میدارند. نامدارترین فرد کرد، صلاح الدین ایوبی فاتح جنگهای صلیبی و فرمانروای مصر است. از شاعران نامدار کرد مستوره اردلان و مولوی کرد را میتوان نام برد. امیرنظام گروسی دانشمند و سیاستمدار دوره ناصرالدین شاه قاجار نیز کرد بودهاست. درودگری، قالی و جاجیم و گلیم بافی (به ویژه قالی بیجار) از صنایع دستی عمده کردها است
Kurd
Kurdish people
From Wikipedia, the free encyclopedia
Jump to: navigation, search
Kurd redirects here. For the 1848–1910 German author, see Kurd Lasswitz.
Kurds/Kurdi
1st row: Saladin • Sherefxan Bidlisi • Ehmedê Xanî • Nezami Ganjavi
2nd row: Mustafa Barzani • Massoud Barzani • Jalal Talabani • Leyla Zana
3rd row: Ahmet Kaya • Şivan Perwer • Rahim Moeini Kermanshahi • Seyhmus Dagtekin
4th row: Feleknas Uca • Bahman Ghobadi • Azad Azadpour • Darin Zanyar
Total population
23 to 36 million
Regions with significant populations
Asia
Turkey 11.4 to 17.5 million [1][2][3][4][5][6][7]
Iran 6.5 to 7 million [8][7]
Iraq 6 to 6.5 million [9][7]
Syria 2 million [10]
Afghanistan 200,000 [11]
Azerbaijan 150,000 [11]
Israel 100,000 [12]
Russia 100,000 [13]
Armenia 45,000 [11]
Europe
Germany 500,000 to 800,000 [11][13]
Sweden 50,000 to 60,000 [14]
France 50,000 [15]
Languages
Kurdish
In its different forms: Sorani, Zazaki, Kurmanji , and Fayli Southern dialects
Religion
Predominantly Sunni Muslim
also some Shia, Yazidism, Yarsan, Judaism, Christianity
Related ethnic groups
other Iranian peoples
(Talysh • Baluch • Gilak • Lurs • Persians)
The Kurds (Kurdish: کورد / Kurd) are an Ethnic-Iranian ethnolinguistic group mostly inhabiting a region known as Kurdistan, which includes adjacent parts of Iran, Iraq, Syria, and Turkey. Substantial Kurdish communities also exist in the cities of western Turkey, and they can also be found in Armenia, Georgia, Israel, Azerbaijan, Russia, Lebanon and, in recent decades, some European countries and the United States (see Kurdish diaspora). Most speak Kurdish, an Indo-European language of the Iranian branch. The Kurds are classified as an Iranian people.[16][17][18][19][20][21]
Language
Main article: Kurdish languages
"Kurdish" is not a firm and standardized linguistic entity with the status of an official or state language. Kurdish is a continuum of closely related dialects that are spoken in a large geographic area spanning several national states, in some of these states forming one, or several, regional substandards (e.g., Kurmanji in Turkey; Sorani in northern Iraq).[22]
Today the term Kurdish language (Kurdish: Kurdî or کوردی) is a term used for several Iranian languages spoken by Kurds. It is mainly concentrated in parts of Iran, Iraq, Syria and Turkey.[23]
The Kurdish languages belong to the north-western sub-group of the Iranian languages, which in turn belongs to the Indo-Iranian branch of the Indo-European family. The older Hurrian language of the people inhabiting the Kurdish areas was replaced by Indo-European around 850 BCE, with the arrival of the Medes to Western Iran.[24]
Most Kurds are bilingual or polylingual, speaking the languages of the surrounding peoples such as Arabic, Turkish and Persian as a second language. Kurdish Jews and some Kurdish Christians (not be confused with ethnic Assyrians of Kurdistan) usually speak Aramaic (for example: Lishana Deni) as their first language. Aramaic is a Semitic language related to Hebrew and Arabic rather than Kurdish.
The classification of Kurdish dialects is not an easy task, however the most commonly accepted classification is that of the late Prof. D. N. Mackenzie[25]. According to Mackenzie, there are few linguistic features that all Kurdish dialects have in common and that are not at the same time found in other Iranian languages[26].
The Kurdish dialects according to Mackenzie are classified as[25]:
Northern group (The Kurmanji dialect group.)
Central group (Part of the Sorani dialect group)
Southern group (Part of the Sorani dialect group) including Kermanshahi, Ardalani and Laki language
According to the Encyclopedia Britannica, The Kurdish language has two main groups:[27]
The Kurmanji dialect group.
The Sorani dialect group.
and several sub-dialects:
Kermanshahi/Feyli
Laki language
Gorani language
Although specialized sources consider Zaza-Gorani [25][28][29][16] to be separate languages which share a large number of words with Kurdish , the general term Kurd has, nevertheless, historically been used to designate also these groups.
Commenting on the differences between the "dialects" of Kurdish, Kreyenbroek clarifies that in some ways, Kurmanji and Sorani are as different from each other as English and German, giving the example that Kurmanji has grammatical gender and case-endings, but Sorani does not, and observing that referring to Sorani and Kurmanji as "dialects" of one language is supported only by "their common origin...and the fact that this usage reflects the sense of ethnic identity and unity of the Kurds."[30]
torsdag 22 april 2010
Tjäna pengar
Tjäna pengar på att blogga är ett hett ämne på många sätt. Ämnet är något vi kommer att skriva om mycket här på Tjäna pengar då det är väldigt aktuellt och det sker en hel del utveckling kring detta.
Idag satt vi oss ned med Anders Granström som driver företaget Blogvertiser som är en tjänst där du som bloggare kan tjäna pengar på att skriva omdömen om företag. Vi ställde ett par frågor till Anders om Blogvertiser och om fenomenet att tjäna pengar på att blogga.
Berätta lite kort om dig själv och Blogvertiser?
Blogvertiser är länken mellan annonsörer och bloggare. Vi hjälper annonsörer som vill nå ut i bloggosfären och bloggare som vill tjäna pengar på att recensera produkter och tjänster. Blogvertiser startade 2007 och jag klev in som delägare augusti 2009. Jag heter Anders Granström och har arbetat som egen företagare sen 2006 inom internetmarknadsföring.
Hur måga bloggare har ni anslutna till Blogvertiser?
I dagsläget har vi mer än 2000 bloggar anslutna och hoppas vara uppe i minst 3000 till slutet av 2010.
Oj det var många bloggar! Kommer det även in mycket nya löpande?
Det kommer alltid några om dagen.
Vad ser du som den främsta anledningen att någon ska ansluta sig till er och börja blogga för pengar?
Det är ett smidigt sätt att tjäna extra pengar på. Vi betalar arbetsgivaravgifterna så du kan fokusera på att blogga. Skriver du bra inlägg så har goda möjligheter att att få många fler uppdrag.
Hur ser du på framtiden gällande att tjäna pengar på att blogga?
Jag tror att det kommer att öka. I och med att företagen blir mer medvetna om möjligheterna till marknadsföring på nätet så kommer efterfrågan på exponering att öka. Personliga rekommendationer väger dessutom tungt för att påverka köparens beslut och de vill företagen ta fasta på.
Vad är era framtidsplaner med Blogvertiser? Expansion utomlands?
Vi har precis anställt en kille för att kunna för kunna öka vår leveranskapacitet och samtidigt fortsätta att utveckla Blogvertiser, men i en högre takt.
Vad är det största misstaget en bloggare kan göra när de skriver sponsrade inlägg?
Jag tror det är att de inte läser uppdraget tillräckligt noggrant, detaljerna kan vara extremt viktiga för kunderna. Detta kan leda till att recensionen blir för kort, texten i länken blir fel eller att länken inte funkar.
Om vi ser till annonsörerna som köper dessa sponsrade inlägg, vilka är tjänsten bäst anpassat för? Mediabyråer? SEO-bolag? Båda?
Alla företag som har sin verksamhet på nätet kan gynnas av Blogvertisers tjänster. Men mediabyråer och SEO-bolag har definitivt nytta av att använda tjänsterna som ett sätt att starta en ”buzz” och få en spridning genom viral marknadsföring.
Tack för att du tog dig tid att svara på dessa frågor Anders och lycka till med Blogvertiser