ه‌نگا و ره‌نگ - نامه‌یه‌ك به‌ زیاتر له‌ هه‌شتا هه‌زار دۆلار فرۆشرا

PNA- له‌ زیادكردنێكی ئاشكرا، نامه‌یه‌ك كه‌ سه‌رنشینێكی كه‌شتی تایتانیك پێش نقوم بوونی بۆ هاوسه‌ره‌كه‌ی نوسیبوو، به‌ 84 هه‌زار دۆلاری ئه‌مه‌ریكایی فرۆشرا. رۆژنامه‌ی (Sunday telegraph)ی به‌ریتانیایی بڵاویكردۆته‌وه‌، ئه‌و نامه‌یه‌ی كه‌ (ئه‌دۆڵف سافید)، یه‌كێك له‌ گه‌شتیاره‌كانی پله‌ یه‌كی كه‌شتی تایتانیك، كه‌ بۆ هاوسه‌ره‌كه‌ی ناردووه‌ و په‌شیمانی خۆی ده‌ربڕیوه‌، كه‌ له‌و گه‌شته‌دا به‌شداربووه‌، له‌ یه‌كێك له‌ مۆزه‌خانه‌كانی به‌ریتانیا له‌ زیادكردنێكی ئاشكرادا به‌ نزیكه‌ی 84 هه‌زار دۆلاری ئه‌مه‌ریكایی فرۆشرا. سافید له‌و نامه‌یه‌دا شێوه‌ی ژیانی رۆژانه‌ی سه‌رنشینه‌كانی كه‌شتییه‌كه‌ی روون كردۆته‌وه‌، كه‌ له‌ 15 نیسانی 1912 نقوم بووه‌. له‌مباره‌یه‌وه‌ به‌رپرسێك له‌ خانه‌ی (ئه‌ندرۆ ئالدریدج) بۆ فرۆشتن له‌ زیادكردنی ئاشكرادا گووتویه‌تی: "ئه‌و نامه‌یه‌ به‌ شێوه‌یه‌كی راسته‌قینانه‌، ژیانی گه‌شتیاران به‌ تایبه‌تی پله‌ یه‌كه‌كانی سه‌ر كه‌شتییه‌كه‌ی روونكردۆته‌وه‌، هه‌ر له‌ خواردن و خه‌ڵكه‌كه‌ی، ته‌نانه‌ت دیزاینی نێو كه‌شتییه‌كه‌. بۆ نمونه‌ له‌ نامه‌كه‌دا جۆری ئه‌و خواردنانه‌ی پێشكه‌ش به‌ سه‌رنشینه‌كان كراون نوسراوه‌، وه‌ك شۆربا، پارچه‌ ماسی، قه‌رنابیت، په‌تاته‌ی سوركراو و په‌نیر. هه‌روه‌ها له‌ به‌شێكی دیكه‌ی نامه‌كه‌دا (سافید) نوسیویه‌تی: كه‌شی ناو كه‌شتییه‌كه‌ زۆر ئارام و باشه‌، ئاسمان تاریكه‌، له‌ به‌شی تایبه‌ت و پله‌ یه‌كدا 370 سه‌رنشین هه‌یه‌، كه‌شتییه‌كه‌ به‌ شێوه‌یه‌ك جێگیر ده‌روات، به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ بێ تۆ ئه‌م شتانه‌ هیچی جوان نیه‌، من به‌بێ تۆ گه‌شتم كردووه‌ و تۆم به‌جێهشتووه‌، ئومێده‌وارم له‌ گه‌شتی داهاتوودا تۆم له‌گه‌ڵدا بێت. جێی ئاماژه‌یه‌ كه‌شتی تایتانیك له‌ 12 نیسانی 1912 یه‌كه‌م گه‌شتی له‌ رێگه‌ی زه‌ریای ئه‌تڵه‌نتی له‌ به‌ریتانیاوه‌ بۆ ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌مه‌ریكا ئه‌نجامدا، كه‌ ئه‌و كات له‌ رۆژنامه‌كانی به‌ریتانیا به‌ گه‌وره‌ترین كه‌شتی ناسێنرا و رایانگه‌یاند هه‌رگیز نقوم نابێت و به‌م بۆنه‌یه‌وه‌ له‌ كه‌ناراوی كوین ستون ئاهه‌نگێكی گه‌وره‌ سازكرا و خه‌ڵكێكی زۆر ئاماده‌ی بوون. له‌ لایه‌ن كۆمپانیایی وایت ستار لاین دروستكرا له‌و سه‌رده‌مه‌دا گه‌وره‌ترین كه‌شتی بوو له‌ جیهاندا، گه‌شته‌كه‌ی 10 نیسان ده‌ستی پێكرد دوای چوار رۆژ له‌ 14 نیسانی 1912 خۆی به‌ شاخێكی به‌سته‌ڵه‌كدا كێشا، له‌ كۆی 2 هه‌زار و 223 سه‌رنشینه‌كه‌، 706 رزگارییان بوو و 1 هه‌زار و 517 یان خنكان، هۆكاری سه‌ره‌كی ئه‌و ژماره‌ زۆره‌ی قوربانی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ئه‌وی تایتانیك ژماره‌یه‌كی كه‌می كه‌شتی فریاگوزاری پێبوو، هه‌روه‌ها ژماره‌یه‌كی زۆری قوربانییه‌كان پیاو بوون به‌هۆی ئه‌و سیاسه‌ته‌ی كه‌ له‌ پلانی رزگارگرتن گرتیانه‌ به‌ر كه‌ له‌پێشه‌وه‌ی ئافره‌ت و پیاوان رزگاربكه‌ن. كه‌شتی تایتانیك كێشی 52 هه‌زار و 310 ته‌ن و درێژی 882 پێ و رووبه‌ره‌كه‌ی 92 پێ بوو له‌ 21 نهۆم پێك هاتبوو .